Steeds meer daken, weilanden en huizen worden volgelegd met zonnepanelen. Goed voor de energietransitie, maar het brengt ook nieuwe risico’s met zich mee. Zo is zonnepark beveiliging tegenwoordig een belangrijk onderwerp van gesprek. Maar een vraag die ook regelmatig terugkomt is: hoe zit het met bliksem en zonnepanelen? Zorgen zonnepanelen voor een verhoogde kans op blikseminslag? En is het iets om je zorgen over te maken als zonneparkbeheerder?
Boven Nederland zijn er ieder jaar ongeveer 200.000 bliksemontladingen. [1] Sommige van deze ontladingen slaan in. Wist je dat de temperatuur van bliksem kan oplopen tot maar liefst 30.000 graden Celsius? Niet gek dat een blikseminslag grote schade kan veroorzaken, dus. Wat betekent dit voor zonneparken?
Sommige mensen denken dat zonnepanelen bliksem aantrekken. Dit is niet waar. De gedachte dat de metalen onderdelen automatisch meer kans maken op blikseminslag klopt niet. Bliksem zoekt de kortste weg naar de aarde via een pad met de minste weerstand, en dat heeft te maken met de hoogte en locatie, en niet met het materiaal.
Toch is het wel zo dat zonnepanelen, met hun grote oppervlak en prominente plaatsing op daken of in open velden, kwetsbaar zijn voor inslagen. Zeker als de installatie zich bevindt in een gebied waar de kans op blikseminslag groter is, zoals in de bergen, vlaktes met weinig bebouwing of tropische gebieden. Bliksem en zonnepanelen kunnen dan een gevaarlijke combinatie vormen als er geen beveiligingsmaatregelen zijn genomen.
Zonnepanelen trekken dus geen blikseminslag aan, maar het kan wel voorkomen dat een zonnepark wordt geraakt door de bliksem. Dit hoeft niet altijd gevolgen te hebben, maar wanneer de panelen geen goede bliksembeveiliging hebben, kan dit leiden tot:
Er kan veel spanning vrijkomen bij een inslag. Wanneer deze spanning groter is dan wat de apparatuur aan kan, zijn de gevolgen vaak onomkeerbaar. Vooral omvormers en bekabeling zijn kwetsbaar.
Het lastige is dat de schade van een blikseminslag vaak onzichtbaar is. Daarom is het belangrijk om de panelen goed te laten inspecteren na een inslag.
Om schade door blikseminslag te voorkomen, moeten het metalen montagesysteem en eventueel metalen frames geaard worden. Op deze manier wordt schade door stromen die door de geleidende delen kunnen gaan lopen voorkomen.
Daarnaast wordt er in veel gevallen een bliksemafleider geïnstalleerd. Dit wordt ook wel overspanningsbeveiliging genoemd en is ontworpen om schade aan zonnepanelen en bijbehorende apparatuur te voorkomen bij een blikseminslag. Het vangt de stroom op en geleidt deze veilig naar de aarde. Aarding en overspanningsbeveiliging zijn niet hetzelfde, wat sommige mensen denken. Overspanningsbeveiliging beschermt alleen tegen spanningspieken. Beiden zijn onmisbaar in de discussie rond bliksem en zonnepanelen.
Als de beveiliging gebrekkig is, of al eerder is getroffen door bliksem, kan het risico op gevolgschade toenemen. Zelfs een relatief lichte inslag kan dan al doorslaan naar gevoelige onderdelen. Versleten verbindingen kunnen maandenlang onopgemerkt blijven, tot er plotseling een storing ontstaat. Daarom zijn inspectie en preventie zo belangrijk.
Nu vraag je je af of jouw zonnepark risico loopt. Hoe groter het zonnepark, hoe complexer het elektrisch systeem. En hoe groter het financiële belang bij uitval. Grotere parken hebben vaak meer transformatoren, verdeelkasten en kilometers aan bekabeling. Dit zijn allemaal mogelijke zwakke schakels bij blikseminslag. Hoe groter het park, hoe belangrijker de maatregelen voor blikseminslag en controles bij inslag.
Met de juiste bliksembeveiliging kan je schade aan je zonnepark voorkomen. Maar ook regelmatige inspecties zijn essentieel. Naast bescherming tegen bliksem is het minstens zo belangrijk om je zonnepark te beveiligen tegen diefstal en sabotage. Wij denken graag met je mee over slimme combinaties van cameratoezicht, detectiesystemen en meldkamer opvolging.
Nee, zonnepanelen trekken van zichzelf geen bliksem aan. Wel kunnen ze door hun hoogte of locatie gevoeliger zijn voor inslag. Sommige locaties zijn nu eenmaal gevoeliger voor bliksem.
Ja, blikseminslag kan een zonnepark beschadigen. Zonder goede bescherming kan een inslag leiden tot overspanning, kortsluiting en schade aan omvormers en kabels. De schade is vaak niet zichtbaar aan de buitenkant.
Niet alle zonneparken zijn even gevoelig voor blikseminslag. Toch is het installeren van bliksembeveiliging een goede keuze voor het voorkomen van schade. Vooral bij zonneparken van grote oppervlakten en in open velden.
Bronnen:
[1] Onweer, donder en bliksem – Brandweer. (2025, 16 juni). Brandweer. https://www.brandweer.nl/onderwerpen/onweer-donder-en-bliksem/
How does lightning impact solar farms? (z.d.). https://www.clir.eco/blog/lightning-solar-farms
© Soldefence 2025 | Online realisatie: 050 Marketing
Nederlands 
English (UK) 
Deutsch